TEMAT:

Niemcy liczyli latka Ornecie od 1312 dlatego 600 lecie odbyło się 1912. Dlaczego 700 lecie obchodzimy w 2013 ?

Też zastanawiałem się nad tą datą. Czyżby Niemcy przyjęli 1312 jako rok nadania praw miejskich?

Musieli mieć na to dowody. Śmiem twierdzić, że sto lat temu mieli lepsze źródła informacji niż my po tych wszystkich zawirowaniach historyczno-politycznych.
Z lat młodzieńczych pamiętam, że były podawane dwie daty:
1311
1313

Myślę , że sprawa związana jest z datowaniem dokumentów . Jeden z 1312 roku wzmiankuje o proboszczu z Wormditt oraz potwierdza złożenie przez sołtysa z Wormdiit sprawozdania dla biskupa w Braniewie. W tym czasie (1312) w mieście przebywał biskup Eberhard który prawdopodobnie nadał osadzie prawa miejskie. Na to nie ma zachowanych dokumentów. Ale jeśli przyjęto datę założenia miasta 1312 przez historyków niemieckich to pewnie jakiś dokument na to był. Przyszła wojna i dokumenty zniknęły.
Całkowita pewność potwierdza dokument z 26 marca 1313 roku w którym Wormditt wymienione jest jako civitas.
No cóż wszystko zależy od punktu widzenia i interpretacji historycznej.

Wprawdzie Wormditt otrzymało prawa miejskie w 1312, lub jak kto woli w 1313 roku, to musiało istnieć wcześniej. W książce autorstwa Karola Sieniawskiego ,,Biskupstwo Warmińskie" wydanej w 1878r w Poznaniu w opisie granic kapituły czytamy:
,, Według podziału w roku 1288 wykonanego (C. W. I. 134) posiadała kapituła jako wspólną własność:
Ziemię Wewa, późniejszy kameramt (komora) Mehlsak w następujących granicach: na zachód rzeka Passaria, na północ linia przecinająca dzisiejsza parafia Schalmey, dochodząca, kręcąc się ku północy, do rzeki Biber, która biskupstwo oddzielała od ziemi Krzyżackiej. Tym sposobem należały do kapituły wsie: Schöndamerau, Darethen, Plastwich, Liebenau, Antiken, Mertensdorf i Hirschfeld, do biskupa zaś Bleishöfen, Klein Maulen, Knobloch, Gross Maulen, Lunau, Klopehnen, Schwilgarben, Schilgenen i Birkmannshöfen. Wschodnia granica ziemi Wewa stanowiła zarazem granice biskupsko - krzyżacką (dzisiejszego powiatu Brunsber-skiego), zawierając jeszcze w sobie z dzisiejszego powiatu Licbarskiego parafia Frauendorfska z wsiami Klausitten, Stabunken, Drewenz i Frauendorf. Od wsi ostatniej szła granica południowa ziemi Wewa, kreto do Passarii, pomiędzy wsiami, należącemi do kapituły: Eschenau, Lindmannsdorf, Komainen, Neuhof, Agstein, Stegmannsdorf i Wusen, a wsiami kiskupiemi: Millen-dorf, Migehnen, Dargels, Krossen, Wormditt (miasto) Krickhausen, Grünheide i Basien (Baysen)."
Zatem: miasto Wormditt musiało istnieć przed rokiem 1288.

To była by bomba historyczna. Orneta była by jednym z najstarszych miast na Warmii.

Poniżej tekst z jakiegoś polskiego opracowania

"Miasto założone zostało około r. 1308; nowy przywilej wystawiony został r. 1359. Prusacy byli wówczas liczni w okolicy (Thulgede, Passurgo, Milade). Biskup Eberhard z Nysy (1300 do 1326) postarał się jednak zaludnić O. jak całe biskupstwo, przez osadników niemieckich. Przybyli oni tłumnie z okolic górno-niemieckich, po części może i z Sląska, a jeszcze dziś w O. i okolicy używają odrębnego narzecza górno-niemieckiego, tak zw. wrocławskiego"

Jakiś czas temu natknąłem się na hipotezę Jana Długosza głoszącą, że polska nazwa Warmii pochodzi od starej nazwy naszego miasta. Według naszego kronikarza Wormeditten, czy Wurmeditin ( zwróćcie uwagę na pierwszy człon fonetyczny) to pierwsza ,,stolica" naszej uroczej krainy i stąd jej nazwa.
Niestety mimo bardzo wielu godzin spędzonych na odnalezieniu tego tekstu nie udało mi się go odszukać.
To by dopiero była sensacja !!!

Warmia znana jest w dokumentach już od XIII w.; stare są też niemieckie formy Wormeland i Ermland. Nazwa ta oparta jest na nie dającej się już zidentyfikować nazwie rzeki o znaczeniu „Czerwona” (por. pruskie wormyan ‘czerwony’).

Dzieje Warmii i Mazur w zarysie