Warto poruszyć szwedzki wątek w dziejach Ornety. To dzięki ich odwiedzinom mamy dokładny plan Wormditt z roku 1627
17 lipca 1626 wojska Gustafa II Adolfa zajęły Ornetę bez oporu. Jesienią oddziały administratora Michała Działyńskiego bez powodzenia chciały odbić miasto. W listopadzie atakowały wojska pułkownika Stanisława Rewerego Potockiego, załoga szwedzka skapitulowała na honorowych warunkach, 140 wojaków wraz z kapitanem opuściło miasto.
Na wiosnę 1627 część sił polskich pod dowództwem Marcina Kazanowskiego obozowała pod Ornetą i szykowała się do uderzenia na Braniewo i Elbląg. Po nieudanej wyprawie wycofano się pod Ornetę gdzie przybyli Szwedzi. Zaczęła się ponownie walka o miasto. Załoga polska pod dowództwem pułkownika Śladkowskiego broniła się przez 3 miesiące. Jednak w połowie października Szwedzi weszli do miasta plądrując je i grabiąc. 13 października Szwedzi użyli po raz pierwszy nowej broni, dział 6 i 3 funtowych które zostały ledwo co w 1625 wyprodukowane i przetestowane.
Na zdjęciu jak wyglądało takie działo